روزی مردی یهودی از پیامبر گرامی اسلام سوالاتی کرد. یکی از آن سوالات این بود:
چرا کعبه چهار دیوار دارد؟ حضرت رسول صلی الله علیه و آله و سلم فرمود:
چون کلمات اساسی چهارتاست، کعبه هم چهار دیوار دارد و آن کلمات، تسبحات اربعه است. از باب تشبیه معقول به محسوس و یا تمثل معقول به صورت محسوس، کعبه از آن رو دارای چهار پایه و دیوار است که کلماتی که بنای اسلام بر آنهاست، چهار اصل میباشد.
این چهار کلمه:
یکی تسبیح است: «سبحان الله»، یعنی خدا از هر نقصی منزه است؛
دیگری تحمید است: «و الحمد لله»، یعنی نه تنها خدا از هر نقصی منزه است بلکه با افاضه نعمت، نقص ناقصان را هم ترمیم و جبران میکند.
بعد از آن تهلیل است: «لاإله إلا الله»؛ یعنی معبودی جز خدای سبحان نیس؛
بعد از تهلیل نوبت به تکبیر میرسد: «الله أکبر». بازگشت تکبیر، به تسبیح است، زیرا معنای «الله أکبر» این است که خداوند بزرگتر و منزه از وصف واصفان و نعتِ ناعتان است. از آن جا که جلال آمیخته با جمال است، تسبیح به صورت تکبیر بیان شده است.
بر این اساس:
آنها که هنگام عبادت به کعبه رو میآورند، در حقیقت به تسبیحات اربعه توجه میکنند
چنانکه طواف در اطراف کعبه نیز در حقیقت طواف پیرامون همین کلمات است. گرچه خدای سبحان فرمود: شرق و غرب عالم از آنِخداست و به هر سمتی رو کنید در آن جا چهره غیبی خداوند متجلی است: «ولله المشرق و المغرب فأینما تولوا فثم وجه الله» با این حال فرمود: هر جا هستید به طرف مسجدالحرام روی آورید: «و حیث ما کنتم فولوا وجوهکم شطره»
گزیده ای از کتاب سیره رسول اکرم(ص) در قرآن (جلد ۹ تفسیر موضوعی)، اثر استاد آیت الله جوادی آملی
امام صادق علیه السلام به نقل از رسولخدا صلی الله علیه و آله می فرماید:
«حَقٌّ عَلَی الْمُسْلِمِ إِذَا أَرَادَ سَفَراً أَنْ یُعْلِمَ إِخْوَانَهُ وَ حَقٌّ عَلَی إِخْوَانِهِ إِذَا قَدِمَ أَنْ یَأْتُوهُ»
«مسلمانى که قصد مسافرت دارد، شایسته است برادران خویش را آگاه سازد، بر برادران او نیز لازم است هنگام بازگشت به دیدن وى بیایند»
انجام این دستورالعمل ثمرات و برکات فراوانى دارد، یکى از این برکات، زدودن تیرگىها و کدورت از دل انسانها است.
افراد بشر به دلیل اجتماعى بودن، در زندگى شخصى و اجتماعى خود گرفتار تضادها و مشکلاتى مىشوند که در نتیجه رنجش و نارضایتى دیگران را بهدنبال دارد، افرادی مثل: همسر، فرزندان، برادران و خواهران، همسایگان، همکاران، مردم کوچه و بازار.
اگر به یکى از این کسان ظلمى روا داشته، غیبتى کرده، حقوقى از آنان پایمال نموده، روابط غیرصمیمانه با آنان داشته، ناسزا و دشنامى به آنها داده و. . . لازم است پیش از سفر به عنوان خداحافظى نزد آنان رفته، حلالیت بطلبد و به آنها بگوید، من عازم سفر خانه خدا هستم و از آنجا که در این سفر میهمان خداوندم و او از راز و درون من باخبر است، نمىخواهم با دل آلوده به کینه و کدورت در محضر او حضور یابم.
من در این سفر براى شما دعا مىکنم، شما نیز اگر حقى به گردن من دارید، مرا حلال کنید.
به یقین چنین برخوردى، عاطفه طرف مقابل را تحریک نموده، اشک از دیدگانش جارى مىشود و رضایت مىدهد و فضایى کاملاً معنوى و الهى را بر زندگى حاجى و دیگران حاکم مىسازد و پس از آن زمینه براى بهرهگیرى هرچه بیشتر از حج فراهم مىشود، زیرا حاجى تصمیم گرفته است تا در این سفر، قلب خود را لبریز از محبت خدا کند. اگر بخشى از قلب را کدورت و کینه نسبت به مردم پر کرده باشد، تنها بخش خالى آن ظرفیت خواهد داشت و اگر آن ظرفیت پرشده از کینه، خالى شود به یقین جاى بیشترى براى ذخیره معرفت و عشق بهحق فراهم مىآید.
در اینجا توجه به این نکته مهم نیز ضرورى است که در بسیارى اوقات شیطان مانع ایجاد کرده، انسان را وسوسه مىکند که اگر نزد دیگران بروم و این حرکت را آغاز کنم، ممکن است باعث حقارت و کوچکى من شود و همین وساوس شیطانى وى را از دستیابى به یک نعمت بزرگ محروم مىسازد.
خودشکنى و پرهیز از کبر و غرور زمینه پاکى از گناه و آمرزش را فراهم مىآورد و اگر حاجى خودشکنى را پیش از سفر آغاز نکند، بهره لازم را نخواهد برد.
امام صادق (ع) مىفرماید:«کَانَ أَبِی یَقُولُ: مَنْ أمَّ هَذَا الْبَیْتَ حَاجّاً أَوْ مُعْتَمِراً مُبَرَّأً مِنَ الْکِبْرِ رَجَعَ مِنْ ذُنُوبِهِ کَهَیْئَةِ یَوْمٍ وَلَدَتْهُ أُمُّهُ»
«پدرم امام باقر (ع) پیوسته مىفرمود: کسى که براى حج یا عمره قصد این خانه کند، در حالیکه از کبر و خودپسندى برى و دور باشد، همانند روزى که از مادر متولد گردیده، از گناهان پاک مىشود.»
بنابراین، بر حاجى لازم است از اقوام و دوستان و همسایگان و همکاران حلالیت بخواهد و سپس عازم دیار نور شود.
دهم رمضان سالروز وفات ام المؤمنین حضرت خدیجه کبری، همسر گرامی رسولخدا و مادر بزرگوار فاطمه زهرا سلام الله علیهم اجمعین گرامی باد.
زائران گرامی جهت شرکت در کلاس های آنلاین زائران و آشنایی با مسائل حج و عمره، می توانند پس از ثبت نام در سامانه ابتدا نرم افزار مربوط به کلاس آنلاین را که در سامانه موجود می باشد نصب نموده و سپس با ورود به قسمت کلاس آنلاین، در زمان های مشخص از حضور اساتید برجسته این سامانه بهره ببرید.
البته زائران گرامی حج 1394 می توانند بدون نیار به ثبت نام و تنها با وارد کردن کد ملی در قمست نام کاربری و رمز عبور از کلاس های این دوره در موضوعات متنوع از قبیل احکام، مناسک، اخلاق و آداب زیارت، اسرار و معارف حج، مدیریت معنوی در حج و آشنایی با تاریخ و اماکن مکه و مدینه استفاده نمایند.
توضیحات بیشتر در این باره را می توانید از روحانی کاروان دریافت نمایید.
سامانه آموزش مجازی بعثه مقام معظم رهبری در راستای آموزش از راه دور و بهینه سازی آمورش، همچنین افزایش یادگیری، تسهیل در امر آموزش و صرفه جویی در وقت و هزینه، راه اندازی شده است.
این واحد با بهرمندی از سیستم های نوین و برنامه های متنوع آموزشی، آماده ارائه خدمات و مباحث گوناگون به زائران حج و عمره و عتبات عالیات می باشد.
از جمله امکانات آموزشی این سامانه می توان به بسته های آموزشی ویژه زائران، با موضوعات متنوعی از قبیل آموزش مناسک حج و عمره، احکام عمومی، تاریخ اسلام و سیره ائمه اطهار، آموزش تجوید و صحیح خوانی قرآن، شناخت اماکن زیارتی کشور عراق و شیعه شناسی اشاره نمود.
همچنین برای آشنایی بیشتر با سرزمین وحی و فلسفه حج و عمره، بسته های آموزشی با موضوع شناخت عربستان و اماکن مذهبی آن، اخلاق و اداب سفر و اسرار و معارف حج آمده است.
زائران گرامی می توانند برای بهره مندی از امکانات فوق به آدرس زیر مراجعه نمایند
http://zaer.hajj.ir